Halk

Halk[74], yaratmak ve inşa etmek demektir. "Halk" ile "caala" kelimesi eş anlamlı iki keli­medir. Ancak "halk" tekvin ile il­gili inşaya tahsis edilmiş, bir tak­dir ve tavsiye manasını içine alır. Yani "halk"da, yaratılanın her yönüyle özel kaderini yoktan var eden ve takdir eden öncü bir kapsayıcı ilim ve ona göre, gerek maddesiz ve gerek bir madde­den yapma ve düzen verme ma­nası vardır.

Bu şekilde "fıtrat" kelimesi­nin anlamı, halk ve hilkat keli­melerinin anlamından bir cüzdür. "Caale" kelimesi dilimize daha çok "yapmak", "kılmak" şeklinde çevrilebilir. [75]

el-Halg, yedi şekilde tefsir edilir:

1. Din

"(İblis dedi ki): "Onlara Allah'ın halqını (dînini) tağyir etmelerini emredeceğim/söyleye­ceğim." [76]

"Allah'ın halqı (dîni) için tebdil yoktur." [77]

2. Mahlûk (icat etmek/uydurmak) ve yalan söylemek

"Bu başka değil, evvelkilerin halqıdır (öncekilerin uydurup/icat edip söyledikleri bir yalandır)." [78]

"İfk halq ediyorsunuz (yalan söylüyorsunuz /if­tira uyduruyorusunuz)." [79]

"Bu başka değil, bir ihtılâq'tır (o uydurma­dır/yalandır: o yalanı Muhammed kendiliğinden uy­durmuştur)." [80]

3. Tasvirler/suretler

"Hani Benim iznimle tinden bir kuş biçimi halq edi­yordun (çamurdan kuş benzeri bir tasvir/suret yapıyordun!." [81]

Bunun bir benzeri de Al-i İmrân sûresindedir. [82] "Allah'ı bırakıp da çağırdıklarınız hiçbir şey halq ede­mezler; zira onların kendileri halq olunurlar (yani, kendilerine suret verilir)." [83]

Bunun bir benzeri de Furkân sûresindedir.[84]

4. Konuşmak/konuşturmak[85]

"Her şeyi konuşturan Allah bizi de konuşturdu ve sizi ilk defa O halq etmişti (dünyada sizi O konuşturmuştu)." [86]

5. Ca'l (kılmak, yapmak, yaratmak)

"Rabbinizin sizin için halq ettiği ezvâcınızı (eşlerinizi) (Rabbinizin sizin için yaptığı/kıldığı-yarattığı (ce'ale) kadınlarınıza fercten yaklaşmayı) terkedip/bırakıp..." [87]

6. Ba's (ölümden so a diriliş)

"Halq itibariyle (ölümden so a âhirette diriltmek bakımından), kendilerini yaratmak mı daha zor, yoksa..." [88]

"Sizi halq etmek (ölümden so a âhirette diriltmek) mi daha zor, yoksa..." [89]

"Onlar gibisini halq etmeye (âhirette tekrar di­riltmeye) kadir değil midir?!" [90]

7. Dünyada halketmek (yaratmak)

"O ki, gökleri ve yeri halq etti (daha önce yok iken onları halketti/yarattı)"[91]

"Andolsun ki, Biz insanı tinden bir sülaleden halq et­tik (o Rabb dünyada onları böylece yarattı)." [92]


16.02.2009 tarihinden beri 2375 defa okundu. Son takip: 23.03.2024 - 11:55