YÖRÜNGELER VE DÖNEN EVREN
YÖRÜNGELER VE DÖNEN EVREN
Evrendeki büyük dengenin en önemli nedenlerinden
biri, kuşkusuz gök cisimlerinin belirli bir yörünge izliyor olmasıdır. Bu
yörüngelere, yakın zamana kadar bilinmediği halde, Kuran'da da dikkat
çekilmiştir:
"Geceyi, gündüzü, güneşi ve ayı yaratan O’dur;
her biri bir yörüngede yüzüp gitmektedirler." (Enbiya Suresi, 33)
Gerçekten de yıldızlar, gezegenler ve uydular
hem kendi etraflarında, hem de bağlı bulundukları sistemle birlikte dönmekte,
evren bir fabrikanın dişlileri gibi düzenli çalışmaktadır.
Evrendeki yörüngeler sadece bazı gök
cisimlerinin hareketi değildir. Güneş sistemimiz hatta diğer galaksiler, başka
merkezler etrafında büyük bir hareketlilik gösterirler. Dünya ve onunla birlikte
Güneş Sistemi her yıl, bir önceki yerinden 500 milyon kilometre uzakta bulunur.
Gök cisimlerinin yörüngelerinden en ufak bir
sapmanın bile sistemi altüst edecek kadar önemli sonuçlar doğurabileceği
hesaplanmıştır. Örneğin dünya yörüngesinde, normalden fazla veya eksik 3
milimetrelik bir sapma bakın nelere yol açabilirdi:
"Dünya güneş çevresinde dönerken öyle bir
yörünge çizer ki her 18 milde doğru bir çizgiden ancak 2.8 mm ayrılır. Dünyanın
çizdiği bu yörünge kıl payı şaşmaz, çünkü; yörüngeden 3mm'lik bir sapma bile
büyük felaketler doğururdu: sapma 2.8 yerine 2.5 mm olsaydı yörünge çok geniş
olurdu ve hepimiz donardık, sapma 3.1 mm olsaydı hepimiz kavrularak ölürdük."
(Bilim ve Teknik, Temmuz 1983)
Gök cisimlerinin bir başka özelliği de,
yörüngelerinin dışında bir de kendi etraflarında dönmeleridir. "Dönüşlü olan
göğe andolsun." (Tarık, 11) ise tam da bu gerçeğe işaret eder.
|