Mesânî
Mesânî, içinde hikmetler, öğütler ve misaller tekrarlanmış olan. Mesânî[189], "mesnâ" veya "mesnat"nın çoğuludur. Kapsamlı bir anlam sahasına sahiptir. Tesniye ve istisna maddesi olan "mesna"dan da "sena"dan da türemiş olabilir. Bükülerek, katlanarak, kıvrılarak, tekrar edilerek ikilenen veya başka bir şey eklenerek kuvvetlendirilen ya da çeşitlendirilen herhangi bir şeye "mesnâ" denilir. İkişer, ikili tekrarlanmış, bükülü, sağlamlaştırılmış, kuvvetli, çifteli, büklüm, büklümlü, büklüm yeri, kat, katlı, kıvrım, kıvrımlı, kıvrak, cilveli manalarına gelir. Bu suretle herhangi bir şeyin gücüne, katlarına, kıvrımlarına "mesani" denilir. Hayvanın diz ve dirseklerine "mesanii dabbe", bir vadinin büküntülerine, çıkıntılarına "mesâni'1-vadi", müzikte ikinci tele veya çifte tellilere "mesânî" denir. "Mesna'leyadi" de hediye ve bağışı tekrarlamak demektir. İbni Cerîr'in İbni Abbas'tan naklettiğine göre, "mesânî"de müstesnalık anlamı da vardır. Zira istisna da "saniye"den türemiştir. Bükülmüş ipe veya ipliğe "mesnat" denildiği gibi, döndürme ve tekrarlama anlamıyla coşkunluk ve şakımaya veya ikişerli anlamıyla "mesnevi" dediğimiz tertibe de "mesnat" denilir. Bir de "isna"dan "mim"in ötresi ile "müsna"nın çoğulu olabilir. Övme yeri anlamına gelir. Zümer: 39/23'te buyurulduğu gibi Kur'ân'a da "mesânî" adı verilmiştir. "Seb'an mine'l-mesâni" ise, mesânî diye adlandırılan şeyler türünden itibar kazanmış, benzersiz yedi şey demektir.[190]
16.02.2009 tarihinden beri 2771 defa okundu. Son takip: 21.11.2024 - 04:59