Nesi'-Nisyan
Nesi'[104] kelimesinin, sözlük, örfî ve şer'î olmak üzere üç anlam alanı vardır. Sözlükte nesi', hem masdar de sıfat olur. Öncelikle "nesai" "yensa" fiilinden "neseen", "veniseen", "venesiyeen" şeklinde masdar gelir. Alış verişte veresiye vermek demek olan "nesieh" kelimesi de bu masdardan türemiştir. Bazı durumlarda arttırmak ve ertelemek ile ilişkili olur. Tehirin ya lazımı ya da melzumu olur. Mesela eceli te'hir ömrü uzatmadır. Ama asıl manası "erteleme" dir. Nesi', bu erteleme manasından meful manasında fail olarak "münsei" yani so aki manasına sıfat olur. Maktul manasına katil gibi. Ayrıca fail olarak "erteleyen" anlamına da gelebilir. Şehîd, şâhid demek de olabilir. Meşhûd demek de olabilir. Örfî anlamda, özel bir ayı tehir etmek demek olduğu gibi ertelenen ayın ismi de olur. Araplar ayları ertelemek için bu kelimeyi kullanırlar. Ertelenen aylara "nesi ayı" denir. "Ennesîy" yani "nas'y" ismi, hesap yapan, ayları erteleyen kişi demektir. Şeriatte ise, Arap geleneğinde bulunan bütün nesi' çeşitlerinin batıl, geçersiz ve haram olduğu açıklanmıştır. Tevbe Sûresi'ndeki kullanımında da nesi'in bu yönü vurgulanmıştır. [105] Nisyân, iki şekilde tefsir edilir: 1. Terketmek "Andolsun, bundan önce Âdem'e 'ahid (yükümlülük) verdik de nesiy etti (ahdi/yükümlülüğü terketti)." [106] "O halde tadın (azabı), bugününüze kavuşmayı nesiy ettiğiniz (unuttuğunuz, bugünüze kavuşacağınıza dair îmânı terkettiğiniz) için. Doğrusu Biz de sizi nesiy ettik (unuttuk, azâb içine terkettik)." [107] "Aranızdaki fadlı nesiy etmeyin (unutmayın, aranızda fadlı terketmeyin)!" [108] "Âyetten neyi nesheder veya nunsihâ (onu insa edersek, onu neshetmeyip terkedersek/olduğu gibi bırakırsak)..."[109] 2. Unutulmayan/hatırdan gitmeyen ve kesintiye uğramayan (bilgi)[110] "Sana okutacağız da nesiy etmeyeceksin (Biz onu muhafaza edeceğiz de sen onu unutmayacaksın/o senin hatırından çıkmayacak)." [111] Doğrusu ben balığı nesiy ettim (balık hatırımdan gitti/çıktı). Onu hatırlamamı, şeytandan başkası insa etmedi. [112] "(Hızır'a dedi ki Mûsâ): "Nesiy ettiğimden (hatırımdan giden/çıkan şeyden) dolayı beni muahaze etme!" [113]
16.02.2009 tarihinden beri 2838 defa okundu. Son takip: 18.11.2024 - 07:44
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.