Nüsük
Kur'ân'da 7 âyette çeşitli sigalarıyla geçmektedir, kelimenin asıl manası ibadettir. "Nüsük", gümüşün eritilip kalıba dökülmesidir. Gümüşten kalıba dökülen her parçaya "nesîke" denir. Bu kelimenin müfredi olan, "en-nesike" Arap dilinde Allah rızası için boğazlamak, kurban etmek ve ibadet etmek"[184] manalarını ifade etmektedir. Bu lafzın aslı "temizlemek ve yıkamak" manasında olan "el-ğasl" den alınmıştır. Nefsini günah kirlerinden temizleyip ibadete veren kişiye de "nâsik" adı verilir. Bunun sebebi de, sanki ibadet yapan kişi, bu ibadetiyle, günahlarını ve manevi kirlerini temizlemiş olmaktadır.[185] İbn Manzûr'un naklettiğine göre Sa'lebe "nâsik" nedir? diye sorulmuş; Bunun üzerine o, "nâsik" kelimesinin "gümüşün kalıba dökülüp arıtılması" ameliyesinden alındığını açıklamış ve buradan da "nâsik" in "nefsini günahlardan temizleyene ve Allah'a has kılana verilen bir isim olduğunu"[186] belirtmişti. İslâm'dan önceki dönemde bu kelime, "boğazlanan hayvanın" adıydı. Nitekim o, dönem şairlerinden, Zuheyr b. Ebî-Sulmâ bir şiirinde şöyle der: "(Doğan) onu (bağırtlak kuşunu), kurbanların, başını kana buladığı kurban taşı gibi bırakarak gözetleme kayasının tepesine uçup gitti.[187] "Nüsük" kelimesinin Kur'ân'daki manalarını kısaca şöyle özetlememiz mümkündür:[188] Kurban kesmek anlamında; (Oruçdan, ya sadakadan yahud da kurbandan (biriyle) fidye vacip olur).[189] Umumî ifadeyle ibadet tarzları; “De ki; Şüphesiz benim namazım da, ibadetlerim de...”[190] Hacc'ın gerekleri anlamında; “hacc'a ait ibadetlerinizi bitirince..."[191] Netice olarak câhiliye döneminde "kurban" manasında kullanılan bu kelime, İslâmî dönemle beraber gelişerek daha farklı bir boyut kazanmıştır. Sanki Allah yolunda ibadet eden kişi, kendisini O'nun yoluna kurban edebilecek bir durum içerisine girmiştir. Dolayısıyla da bu kişiye "nasik" denmiştir. Bu, kelimenin manasına mecazî bir yaklaşımdır. Bundan başka hakikat olarak, kurban kesmek anlamına gelir. Son olarak da, ibadet tarzları ve haccın gereklerini içine alır olmuştur.[192]
16.02.2009 tarihinden beri 6349 defa okundu. Son takip: 21.11.2024 - 08:59
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.