Hudâ
"Hudâ", kelimesi Kur’an-ı Kerim’de on yedi şekilde tefsir edilir: 1. Beyân. "İşte şunlar, Rabb'lerinden bir hudâ (beyan) üzerindedir."[373] "İşte şunlar, Rabb'lerinden bir hudâ (beyan) üzerindedir." [374] "Semûd (kavmin)e gelince, Biz onlara hudâ/hidâyet ettik ( beyan ettik bildirdik)." [375] "Gerçekten Biz onu yola hudâ/hidâyet ettik (ona beyan ettik/bildirdik)." [376] "Şu, onlar için bir hudâ/hidâyet sebebi olmadı mı (onlara beyan etmedi/bildirmedi mi): Kendilerinden evvel kaç kurun helak ettik, onların meskenlerinde gezip dolaşıyorlar? Şüphe yok ki şunda, üstün akıl sahiplerine işaretler/deliller vardır." [377] "Şu, onlar için bir hudâ/hidâyet sebebi olmadı mı (onlara beyan etmedi/bildirmedi mi): Kendilerinden evvel kaç kurun helak ettik, onların meskenlerinde gezip dolaşıyorlar? Şüphe yok ki şunda, işaretler/delliler vardır, kulak vermeyecekler mi?" [378] 2. İslâm dini. "Şüphesiz ki sen, dosdoğru bir hudâ (dosdoğru bir dîn: İslâm) üzerindesin." [379] "De ki: "Şüphesiz hudâ, Allah'ın hudâsıdır" (dîn, İslâm dînidir)." [380] "Şüphesiz hudâ, Allah'ın hudâsıdır" (dîn, İslâm dînidir)." [381] Buna benzer âyetler çoktur. Örnek: İsrâ: 17/17; Kehf: 18/13, 55, 57. 3. İmân. "Allah hudâya erenlerin hudâsını (îmânını) arttırır."[382] "Biz de onların hudâlarını (îmânlarını) arttırmıştık." [383] "Size geldikten so a sizi hudâdan (îmândan) biz mi alıkoyduk?!" [384] "Senin yanındaki ahdi gereği bizim için Rabbine du'â et. Gerçekten biz hudâya geleceğiz (îmân edeceğiz, mü'minler olacağız)." [385] 4. Dâî/davetçi. "(Ey Nebi)! Sen sadece bir uyarıcısın. Esasen her kavm için bir hadi vardır (onları davet eden bir davetçi olmuştur)." [386] "Muhakkak ki sen, sırât-ı müstakîm'e hudâ/hidâyet (davet) ediyorsun." [387] "Musa'nın kavminden de hakka hudâ/hidâyet (davet) eden bir ümmet vardır." [388] "Onlardan, emrimizle hudâ/hidâyet (davet) eden önderler kıldık."[389] "Gerçekten bu Kur'ân doğruya hudâ/hidâyet (davet) eder." [390] "Biz Musa'dan so a indirilmiş olup önündekini doğrulayarak hakka hudâ/hidâyet (davet) eden bir Kitap dinledik." [391] "Rüşde huda/hidâyet (davet) ediyor." [392] "Onları cahîmin yoluna hudâ/hidâyet (davet) edin!" [393] 5. Marifet (bilmek, tanımak, öğrenmek). "Ve alâmetler (yarattı). Onlar yıldızla da hudâ/hidâyet bulurlar (yollarını tanırlar bilip öğrenirler)" [394] "Onda (yeryüzünde), hudâ/hidâyet bulabilsinler (gidecekleri yolları tanısınlar, bilsinler) diye yollar yaptık." [395] "Muhakkak ki Ben; yönelen, îmân eden ve sâlih amel işleyen, so a, hudâya/hidâyete eren (hidâyeti tanıyarak bilerek onu zikreden) kimse için gaffarım (çok bağışlayıcıyım)." [396] "Bakalım hudâ/hidâyete erecek (sırrı tanıyacak/bilecek) mi, yoksa hidâyete ermeyenlerden (sırrı tanımayanlardan, bilmeyenlerden) mi olacak?" [397] 6. Kitaplar ve rasûller. "Şayet Benden size bir hudâ (rasûller ve kitaplar) gelir de..." [398] "Şayet Benden size bir hudâ (rasûller ve kitaplar) gelir de..." [399] 7. Doğruluk, doğru yolu bulmak. "Umarım Rabbim beni sevâe's-sebîle hudâ/hidâyet eyler"(doğruya iletir, doğruyu gösterir) dedi." [400] "Ve ben ateşin başında bir hudâ (bana yolu gösterecek bir kimse) bulurum." [401] "Bizi sevâi's-sirâta hudâ/hidâyet eyle (bize doğru yolu göster)!" [402] 8. Muhammed'in durumu. "Doğrusu, inzal ettiğimiz beyyinâtı ve hudâyı (Muhammed'in durumunu, o'nun nebi-rasûl olduğunu) gizleyenler..."[403] "Doğrusu, hudânın (Muhammed'in durumunun, o'nun nebi-rasûl olduğunun) kendilerine beyan edilmesinin ardından arkalarını dönenler..." [404] "Huda'nın (Muhammed'in durumunun, o'nun nebi-rasûl olduğunun) kendilerine beyan edilmesinin ardından o Rasûl'e karşı gelenler..." [405] 9. Kur'ân. "Andolsun ki Rabb'lerinden onlara hudâ (Kur'ân) gelmiştir." [406] "Onlara hudâ (her şeyin açıklamasını ihtiva eden Kur'ân) geldiğinde, insanları îmân etmekten alıkoyan şey, "Allah, rasûl olarak bir beşeri mi ba’setti" demeleridir." [407] "Onlara hudâ (her şeyin açıklamasını ihtiva eden Kur'ân) geldiğinde, insanları îmân etmekten ve Rabb'lerine istiğfar etmekten alıkoyan şey, ancak evvelkilerin sünnetinin kendilerine de gelmesini beklemeleridir." [408] 10. Tevrat. "Andolsun ki Musa'ya hudâ (Tevrat'ı) vermiştik." [409] "Andolsun ki Musa'ya Kitap vermiş, -onun likasından şüphe etme- ve onu İsrâîloğulları için hudâ (Tevrat'ı rehberlik) kılmıştık/yapmıştık." [410] "Kitab'ı Musa'ya vermiş ve o'nu, İsrâîloğulları'na bir hidâyet kılmış (ve demiş)tik ki: "Beni bırakıp başkasını vekil edinnteyin!"[411] 11. İstircâda bulunmaya (innâ lillâh... demeye) iletilmek. "İşte Rabb'lerinden salavât ve rahmet onlara ve işte hudâya/hidâyete erenler (istircâda bulunmaya iletilenler) de onlardır." [412] "Kim Allah'a (kendisine isabet eden musibetin Allah'tan olduğuna) îmân ederse, onun kalbini hudâya/hidâyete erdirir (kalbini istircâda bulunmaya iletir)." [413] 12. Hüccet/delil ortaya koyamama/delil ikâme edememe, dalâletten dînine iletmeme. "Allah kendisine mülk verdi diye Rabbi hakkında İbrâhîm ile çekişeni bilmiyormusun? Hani İbrahim, "Benim Rabbim dirilten ve öldürendir" deyince o, "Ben de diriltir ve öldürürüm" demişti. İbrâhîm, "Muhakkak ki Allah güneşi doğudan getiriyor, haydi sen onu batıdan getir" deyince, o kâfir apışıp kalmıştı. Allah zâlimler kavmini hudâya (hüccet/delil ikâme etmeye, delil ortaya koymaya, dalâletten dînine) iletmez." [414] "Siz hacılara su vermeyi ve Mescid-i Haram'ın imaretini... Allah zâlimler kavmini hudâya (hüccet! delil ikâme etmeye, delil ortaya koymaya, dalâletten dinine) iletmez." [415] "Allah zâlimler kavmini hudâya (dalâletten dînine) iletmez." [416] 13. Tevhîd. "Seninle birlikte hudâya (tevhide ve hak dine) tâbi olursak, yerimizden koparılıp atılırız." [417] "O ki Rasûlü'nü hudâ (tevhîd) ve hak dîn ile gönderdi." [418] "O odur ki, Rasûlü'nü hudâ ve hak dîni ile gönderdi; onu bütün dînlerin üzerine çıkarmak için. Şâhid olarak Allah kâfidir."[419] 14. Sünnet. "Biz atalarımızı bir ümmet üzerinde bulduk; biz de onların âsârı üzerinde giderek hudâya/hidâyete ereriz (muhtedûn) (küfür hususunda onların sünnetlerini takib ederek doğruyu buluruz)." [420] "İşte bunlar (nebiler) Allah'ın hudâ/hidâyet ettiği kimselerdir. O halde sen de onların hidâyetlerine (tevhîd hususundaki sünnetlerine) iktida et!" [421] 15. Islah etmez. "Şüphesiz Allah hâinlerin keydini hudâya/hidâyete erdirmez (zinakârların amelini ıslah etmez)." [422] 16. Hayvanlara ilham. "Rabbimiz her şeye (yeryüzünde hareket eden canlılara hayvanlara) hilkatini (kendisine uygun olan suretini) veren, so a da hudâ/hidayet (so a da ona maişetini ve otlayacağı yeri nasıl bulacağını ilham) edendir." [423] "O ki takdir edip (erkeği ve dişiyi yaratmayı takdir edip) hudâ/hidâyet verendir (erkeğe, dişiye nasıl yaklaşacağını, dişinin ona nasıl geleceğini (dişiyi nasıl celbedeceğini) ilham edendir)." [424] 17. Tevbe ettik/döndük. "Şüphesiz biz Sana hudnâ ettik (döndük)."[425]
16.02.2009 tarihinden beri 26166 defa okundu. Son takip: 22.11.2024 - 01:42
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.