Husr-Husrân

Husr; ziyan ve zarar demektir. Husr ve husrân[443] küfr ve küfrân gibi aynı vezindendir. Husr ve hasar, kazanacak yerde zarar etmek, sermayeyi kaybet­mek, iflas etmek demektir. Hus­rân ise husr ve hasar sonunda, hasret, pişmanlık ve perişanlık içine düşmektir. Husrân ifadesindeki tenvin tazim/büyükleme ve tenvi'/türlendirme içindir. Yani büyük bir hüsran, bir nevi hüsran içinde boğulmaktır. İnsanın en büyük ser­mayesi ömrüdür, insanın bu ser­mayeyi tüketmesi iflas etmesi, bir daha yerine koyamayacak olması hüsranın vehametini göstermek­tedir. [444] el-Husrân, beş şekilde tefsir edilir: 1. Aciz kimseler "Biz bir usbe iken o'nu kurt yerse, doğrusu biz hâsirûnuz (aciz kimseleriz) demektir." [445] "Eğer sizin gibi bir beşere tâbi olursanız, elbette hâsirûnsunuz (aciz kimselersiniz) demektir." [446] "Şu'ayb'a tâbi olursanız, andolsun ki o takdirde siz hâsirûnsunuz (aciz kimselersiniz) demektir." [447] 2. Aldatanlar, aldananlar, aldatılanlar "De ki: "Asıl hâsirîn, Kıyamet Günü nefslerine ve ehllerine hasar edenlerdir (hem kendilerini al­datarak ateşe gidenler; hem de ehl'leri: eşleri ve hizmetçileri cennete [448] gittikleri için aldananlardır). Ha­beriniz olsun ki, işte apaçık hüsran odur." [449] "Asıl hâsirîn, Kıyamet Günü nefslerine ve ehillerine hasar edenlerdir (ateşe gitmek/maruz bırak­mak suretiyle kendilerini, eşlerini ve hizmetçilerini aldatanlardır) Haberiniz olsun ki, şüphesiz zâlimler muqîm bir azâb içindedirler." [450] 3. Dalâlet "Açık bir hasarla hüsrandadır (dalâlettedir)." [451] "Şüphesiz insan husrân (dalâlet) içindedir." [452] 4. Eksiklik-eksiltmek, noksanlık-noksanlaştırmak "Ölçeği tam yapın ve muhsirlerden (ölçeği eksiltenlerden) olmayın!" [453] "Mîzânı ihsar etmeyin (teraziyi eksik tutmayın)." [454] "Ama onlara ölçüp tarttıklarında ihsar ederler (yani, eksiltirler)." [455] 5. el-Hüsrân, ukubet manasında kullanılmıştır; şu âyetlerde olduğu gibi: "(Nuh dedi ki): "Eğer bana mağfiret ve merhamet et­mezsen, hasirinden (ukubete/cezaya uğrayan­lardan) olurum." [456] "Eğer bize mağfiret ve merhamet etmezsen, hâsirinden (ukubete/cezaya uğrayanlardan) oluruz." [457]


16.02.2009 tarihinden beri 2764 defa okundu. Son takip: 17.11.2024 - 07:56