Rahim
Rahim, "rahmet" kelimesinden türemiş bir sıfattır. Rahmeti devamlı manasınadır. Çünkü faîl kalıbı, süreklilik ifade eden sıfatlarda kullanılır. Buna göre"errahmanirrahim" "rahmeti büyük, ihsanı devamlı" demek gibidir. [55] Hattabî der ki: Allah'ın rahîm sıfatı yalnız mü'minleri içine alır. Nitekim âyet-i kerîmede "Allah mü'minlere karşı çok merhametlidir"[56] buyurulmuştur. Rahîm, "er-rahîm", sıfat-i müşebbehe veya mübalağa ile ism-i fail olarak "rahman" dan so a ikinci bîr sıfattır. İki sıfatın farkının daha iyi anlaşılabilmesi için, "çok merhamet edici" manası, rahman'dan çok, rahîm için daha uygun olur. Rahîm, yüce Allah'ın sıfatlarından biridir. Yalnız sıfat olarak kullanılır. Mevsufsuz tek başına kullanılmaz. Rahman gibi sıfatı galibe ve özel isim olmayıp Allah'tan başkası için de kullanılabilir. Fiil işlevini görür. Başındaki harfi tarif ise bilinen zât içindir. "Allahu er-rahmân er-rahîm" ifadesindeki kelimenin ilki yalnız isim, ikincisi hem isim hem sıfat, üçüncüsü yalnız sıfattır. Yüce Allah'ın rahman oluşu "ezele" (başlangıcı olmayışa), rahîm oluşu ise "lâ yezale"(ölümsüz oluşa) göredir. Bundan dolayı yaratıklar yüce Allah'ın rahman olmasıyla başlangıçtaki rahmetinden, rahîm olmasıyla da sonuçtaki rahmetinden doğan nimetler içinde gelişirler. Rahmân'ın rahmeti bir şarta bağlı değilken, rahîm'in rahmeti bir şarta bağlıdır. Rahim kelimesinin Kur’an’daki manaları: 1- Döl yatağı: Çocuğun yaratıldığı döl yatağına rahim denir. Çoğulu (erham)dır. Aşağıdaki ayetlerde erham (rahimler) kelimesi, çocuğun yaratıldığı döl yatağı için kullanılmıştır: "Rahimlerde sizi dilediği gibi şekillendiren Allah'tır.” [57] “De ki: "Allah onların erkeklerini mi, dişilerini mi, yoksa bu iki dişinin rahimlerde bulunan yavrularını mı haram kıldı.” “Her dişinin neye gebe kalacağını, rahimlerin neyi eksik, neyi ziyade edeceğini Allah bilir. Onun katında her şey ölçü iledir.” [58] Çocuğun yaratıldığı döl yatağına niçin rahim denmiştir? İnsan yavrusunun döllendikten so a hayatını sürdürebileceğ, normal sıcaklıkta ve o dönem için en uygun beslenme ortamı olduğu için ona rahim denmiştir. Anne rahmi, çocuğu bütün etkilerden korur, ona sağlıklı bir ortam hazırlar. Merhamet de, insanlara annenin rahmi gibi sosyal ve psikolojik bir ortam hazırlar. Merhamet, ferdin ruhsal yapısını ve toplumsal hayatı dış etkilerden korur. Bu yönüyle anne rahminin işlevlerini görür. İnsanlığı yeniden dölleyeceksek, rahmet ve merhamet denen sosyal hayatın döl yatağında yaşatıp doğurmak zorunluluğu vardır. İnsanın insan olma şeklini Yüce Allah bize anne rahminde vermektedir. İnsanlar da, insan olma olgunluğunu merhamet denen sıcak alaka ve yakınlıkta elde edeceklerdir. Çocuğun anneye en yakın olduğu yere rahim dendiği gibi, insanın insana en yakın olduğu değer de merhamettir. Allah'ı kula en yakın yapan sıfatlardan ikisi de rahman ve rahirridir. Annenin rahmi gibi bizleri merhamet besleyecek ve insan olarak yenileyecektir. Anne rahmi çocuğu sarmaş dolaş eder. Rahmet ve merhamet de insanların sarmaş dolaş olmasını ister. İlahî rahmetin kapsayıcılığını dikkate alırsak, rahmet ve merhametin bu özelliği ortaya çıkmış olacaktır. 2- Sevgi (akrabalık) bağı: Kökü rahmet olan rahim kavramını, "sevgi bağı" manasına gelen (erham) kelimesi anlamına da alabiliriz: “Allah'ın kitabına göre, akrabalar birbirlerine daha uygundur. Şüphesiz Allah, her şeyi bilendir.” [59] “İktidarı ele geçirirseniz, yeryüzünde bozgunculuk yapmaya ve akrabalık bağlarını kesmeye mi çalışacaksınız?”[60] Bu ayetlerde, rahim'in çoğulu olan erham kelimesi, akrabalık bağları anlamına gelmektedir. Biz buna kısaca, "sevgi bağları" diyebiliriz. Merhameti yaşatırsak birlik ve beraberliği de yaşatmış oluruz. Merhametin olmadığı yerde insanları birbirine bağlayacak güçlü bağlar bulamaz ve oluşturamazsınız. Rahmet ve merhametiyle Yüce Allah, kullarına ne kadar güçlü bağlarla muamele ettiğini ifade etmektedir. İşte bu bağlar, bu sıcaklık, bu kuşatıcılık ve bu koruyuculuk, Allah'a hamdedilmesini gerekli kılmaktadır.
16.02.2009 tarihinden beri 5618 defa okundu. Son takip: 21.11.2024 - 08:43
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.