Adem

Âdem[11] isminin "udme"den veya "edimi arz"dan tü­remiş, "ef'alü" vezninden Arapça bir kelime olduğu rivayet olunu­yorsa da, a'cemî yani Arapça ol­mayan "faalû" vezninde bir keli­me olduğu da ifade ediliyor. Acem bir kelime olduğu tercih ediliyor. Zemahşerî, Beyzavî, Ebussuud gibi araştırmacıların tercihi bu yöndedir. İmam Şa'bî bunun "azer" ve "a'zar" gibi İbranice bîr kelime ol­duğunu, Süryanice'de "adem" kelimesinin toprak demek oldu­ğunu söylemiştir. Bazıları da bu kelimenin aslının "hâtem" vez­ninde Süryanice olduğunu iddia etmişlerdir. Böylece dilimizdeki "adam" kullanımı aslına daha ya­kın olur. Eğer bu kelime Arapça ise, alemiyet/özel isim ve fiil veznin­de olmasından dolayı; Arapça de­ğil ise, alemiyet (özel isim) ve ucme (aslı Arapça olmayan) kelime­lerden olduğundan dolayı gayri munsarif (cer ve tenvin kabul et­meyen) bir kelimedir, denilmiştir. Her iki halde de bir cins ismi olmayıp alem ismi (özel isim) oldu­ğu muhakkaktır. Adem, beşer, insan gibi cins isim makamında kullanılacak olursa çoğulu "avâdim" gelir ve o zaman çoğulu gayri munsarif olursa tekili, munsarif olur ve "raeytü admen" demek gerekir ki, "ademiyyen" (ferden min benî adem) demektir. Doğrusu hariçte her cins isim, başlangıçta bir ismi alemin (özel ismin) genellemesidir. Vahid (tek), çoğa önceliklidir. Arapça'dan başka, İbranî ve Süryanice'de de bu ismin çeşitli lehçelerinin mevcut olduğu anla­şılıyor. Sabie'de (Sabii dilinde) "azimun" isminin Arapça olma­dığı halde bu isim ile bir alakası görünüyor. Bununla birlikte "Ebu'l-beşer" (insanın babası)in çeşitli dillerde, başka başka isim­lerle ifade edildiği de nakledili­yor. Şe’ristanî'nin el-Milel ve'n-Nihal'deki beyanına göre, Mecusîler'den Kuyumresiye grubu, "Kuyumers Âdem'dir" derler. Kuyumers'in Âdem olduğu Hind ve Acem tarihlerinde de mevcut­tur. Fakat bazı tarihçiler buna karşı çıkmışlardır. İbni Esîr de Kâmil'inde, "Mecusîlerin Kuyumers dediği Hz. Âdem'dir" diye zikreder. En doğrusu Âdem ismi­nin, insanlığın ilk lisanına ait bir kelime olduğunu söylemektir. [12]


16.02.2009 tarihinden beri 5592 defa okundu. Son takip: 09.10.2024 - 02:00