Adem
Âdem[11] isminin "udme"den veya "edimi arz"dan türemiş, "ef'alü" vezninden Arapça bir kelime olduğu rivayet olunuyorsa da, a'cemî yani Arapça olmayan "faalû" vezninde bir kelime olduğu da ifade ediliyor. Acem bir kelime olduğu tercih ediliyor. Zemahşerî, Beyzavî, Ebussuud gibi araştırmacıların tercihi bu yöndedir. İmam Şa'bî bunun "azer" ve "a'zar" gibi İbranice bîr kelime olduğunu, Süryanice'de "adem" kelimesinin toprak demek olduğunu söylemiştir. Bazıları da bu kelimenin aslının "hâtem" vezninde Süryanice olduğunu iddia etmişlerdir. Böylece dilimizdeki "adam" kullanımı aslına daha yakın olur. Eğer bu kelime Arapça ise, alemiyet/özel isim ve fiil vezninde olmasından dolayı; Arapça değil ise, alemiyet (özel isim) ve ucme (aslı Arapça olmayan) kelimelerden olduğundan dolayı gayri munsarif (cer ve tenvin kabul etmeyen) bir kelimedir, denilmiştir. Her iki halde de bir cins ismi olmayıp alem ismi (özel isim) olduğu muhakkaktır. Adem, beşer, insan gibi cins isim makamında kullanılacak olursa çoğulu "avâdim" gelir ve o zaman çoğulu gayri munsarif olursa tekili, munsarif olur ve "raeytü admen" demek gerekir ki, "ademiyyen" (ferden min benî adem) demektir. Doğrusu hariçte her cins isim, başlangıçta bir ismi alemin (özel ismin) genellemesidir. Vahid (tek), çoğa önceliklidir. Arapça'dan başka, İbranî ve Süryanice'de de bu ismin çeşitli lehçelerinin mevcut olduğu anlaşılıyor. Sabie'de (Sabii dilinde) "azimun" isminin Arapça olmadığı halde bu isim ile bir alakası görünüyor. Bununla birlikte "Ebu'l-beşer" (insanın babası)in çeşitli dillerde, başka başka isimlerle ifade edildiği de naklediliyor. Şe’ristanî'nin el-Milel ve'n-Nihal'deki beyanına göre, Mecusîler'den Kuyumresiye grubu, "Kuyumers Âdem'dir" derler. Kuyumers'in Âdem olduğu Hind ve Acem tarihlerinde de mevcuttur. Fakat bazı tarihçiler buna karşı çıkmışlardır. İbni Esîr de Kâmil'inde, "Mecusîlerin Kuyumers dediği Hz. Âdem'dir" diye zikreder. En doğrusu Âdem isminin, insanlığın ilk lisanına ait bir kelime olduğunu söylemektir. [12]
16.02.2009 tarihinden beri 5625 defa okundu. Son takip: 21.11.2024 - 08:36
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.