Devlet
Devlet "dal"ın zammı ile "dûlet" veya fetha ile "devlet", servet, baht, mevki, güç ve galibiyet gibi insanlar arasında kâh buna, kâh şuna devreden, sevindirici nimet ve duruma/şartlara denilir. Kisaî ve Basra'nın ileri gelen alimleri, bu kelimenin, fetha ile "devlet", ötre ile "mülk" veya "dûle" / devlet, esre ile "milk" anlamına geleceğini söylemişlerdir.. Zamme ile olduğunda servet, fetha ile olduğunda zafer, galibiyet ve mevki manasına geleceğini de belirtmişlerdir. Müberred ve bazı dilciler ise, zamme ile, elden ele dolaşan şeyin ismi, fetha ile, elden ele dolaşan manasına mastar olduğunu ifade etmişlerdir. Râgıb ise ikisinin de aynı manaya geldiğini söylemiştir. Dilimizde "bir devlete kondu" denilir ki, şansına büyük bir nimete sahip oldu demektir. Cemaatlerin en yüksek ve müstakil/bağımsız hali olan siyasi manası ile devlet tabiri de galibiyet manasıyla elden ele dolaşan ve fertte kalmayan bir durum olması sebebiyledir. Nitekim Fransızca "etat" yani devlet kelimesinin esas manası da hal, durum demektir, Haşr Sûresi'nin 7. ayetindeki "dûletu" kelimesi farklı şekillerde okunmuştur. Alimlerin çoğu, "dal"i ötre ile "ta"yı merfu okuyarak kelimeyi isim yapmışlardır. Anlam, "Sizden, yalnız zenginler arasında dolaşan bir devlet olmaya" şeklinde olur. İslâm'da sadece bir kesimin değil bütün kesimlerin söz sahibi olduğu vurgulanıyor.
16.02.2009 tarihinden beri 2641 defa okundu. Son takip: 21.11.2024 - 08:47
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.