Îbdâ'/Mübdi'/Bedî'

İbda'[8], örneği geçme­miş olan bir şeyi meydana getir­mek ve yapmaktır. Nisbi ibda az çok bir örnek ile olabilirse de ha­kiki ibda hiçbir örneği olmadan yaratmadır. Böyle hiçbir örneği olmadan icad edilen, örneksiz güzel, fevka­lade şeye, ibda edilmiş, bedaatle sıfatlanmış anlamında "bedi’ " denildiği gibi, bunu meydana ge­tiren ve ibda âdeti olan yapıcıya (mübdi) da "bedi’ " denilir. Musrih manasına sarih, müsmı' ma­nasında semi' gibi. Muf'il veya fa­il manasında feildir. Buna bedi’ denilmesinde, mübdi' isminin ifade etmediği bir devam ve sabit olma manası var­dır. Her iki mana ile bedi’ denildi­ği zaman bir örneksizlik, bir ben­zersizlik, güzellik ve fevkaladelik anlamı vardır ki, bütün gökler ve yer bu tür güzelliklerle doludur. Her ne olursa olsun icad edil­miş şeylere bedi’ denilmesi ancak geçmiş örneği olmamak şartıyla izafî ve nisbî olarak söylenebilir. "Bedi’ " bir eser demek, gelecek­teki bir örneği değilse de geçmiş bir örneği olmayan benzersiz bir eser demektir. O bir kanun, bir mukayese ile ortaya çıkmaz, ilk örnek onunla başlar, aynilik, çeşitlenme, kanun ondan so a mey­dana gelir. [9]


16.02.2009 tarihinden beri 3321 defa okundu. Son takip: 21.11.2024 - 08:47