İstiva
İstiva aslında, itidal ve istikamet manasına gelir. Bu kelime doğru ve düzgün ağaç için kullanıldığı gibi, "Ona ok gibi gitti" teşbihinde de bu manada kullanılır. Sa'leb: "İstiva, bir şeye yönelmek manasına gelir" dedi.[316] İstiva fiilinin Râgıb'a göre iki şekilde kullanımı söz konusudur. Birisi iki veya daha fazla fiile isnad olunur. Örneğin "istevâ zeydun ve amrun fî keza" (Zeyd ve Amr eşit oldu), denilir ki "tesaviye" eşit oldu demektir. Nitekim Tevbe: 9/19'da "lâ yestevûne inde Allah" (Allah'ın yanında eşit olmazlar) ve Zümer: 39/9'da "hel yestevi'llezîne ya'lemûne..." (bilenlerle bilmeyenler hiç eşit olur mu?) buyurulmuştur. Diğeri de bir şeyin bizatihi itidali (dengesi, uyumu) diye tarif edilir. "Zû mirratin festevâ" (bir kuvvet sahibi, hemen doğruldu) [317] ayeti gibi. Ayrıca "li testevî alâ zuhurini" (onların sırtına kurulmanız için)[318] ve "feizasteeyte ente ve men maake ala'l fulki" (sen ve yanındakiler gemiye kurulduğunuz zaman) ve "festevâ alâ sûkıhi" (gövdesinin üstüne doğruldu) [319] ayetlerinde de benzer anlamlarda kullanılmıştır. Araplar arasında kullanılan, "istevâ emrun fulânin" (filanın işi yolunda gitti) ve "istevâ fulâne alâ amalâtihi" (falan amelelerini/işçilerini yönetti" gibi ifadeler hep bu anlamdadır. İstiva kelimesi "elâ" ile müteaddi/geçişli olduğunda "İstila" manası da vardır. "Alâ" ile müteaddi olmasında da bizzat veya tedbirle son bulma anlamını gerektirir. Bu nedenle istiva kelimesi, aynı şekilde olmak, istikrar etmek, yükselmek, yüksek olmak başka bir deyişle üstün olmak, bir düze kurulmak, eşit, denk veya benzeri olmak, dosdoğru varmak, kastetmek, istiva etmek manalarına gelir. [320]
16.02.2009 tarihinden beri 4153 defa okundu. Son takip: 18.11.2024 - 08:08
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.