Tedsiye
Tedsiye[138], "tezkiye"nin zıddıdır. "Desv", bir şeyin neşvi nema bulmaması, büyüyüp gelişmemesi, cılız kalması, gizlenmesi demektir. "Tedsiye" ise, bir kimseyi desise ve hile ile kandırıp ifsad eylemek manasına gelir. Kelimenin aslının "dess"ten türediğini ve "tedsis" olduğunu ifade edenler de olmuştur. Muzaaf olduğu için mazisi "dessese" de üçüncü "sîn", "tekaddada el bazii" (doğan konmak için süzüldü) yerine "takadda el bazii" denilmesi gibi illet harfine dönüştürülerek "dessâ" olmuştur. "Dess" ve "dissisa", bir şeyi, bir şeyin altına gömüp gizlemek ve toprağa gömmek demektir. Türkçe'deki desise tabirinin aslı "dissisa" mastarıdır. Desis, hiçbir ilaç ile giderilemeyen koltuk altı kokusuna (vücud kokusuna), casusa ve küle gömülüp kebap olmuş ete de denir. "Dessas" da bir çeşit pis/habis bir yılana denir. İşte tedsis ve tedsiye bu manalarla ilgili olarak bir şeyi iyice gömmek ve hile yapmak, bir şeyi hile ile bozup fenalaştırmak ve iyice örtüp gizlemek, gömmek manalarını ifade eder.
16.02.2009 tarihinden beri 2516 defa okundu. Son takip: 18.11.2024 - 08:17