Tedsiye

Tedsiye[138], "tezkiye"nin zıddıdır. "Desv", bir şeyin neşvi nema bulmaması, büyüyüp geliş­memesi, cılız kalması, gizlenmesi demektir. "Tedsiye" ise, bir kim­seyi desise ve hile ile kandırıp ifsad eylemek manasına gelir. Kelimenin aslının "dess"ten türediğini ve "tedsis" olduğunu ifade edenler de olmuştur. Muzaaf olduğu için mazisi "dessese" de üçüncü "sîn", "tekaddada el bazii" (doğan konmak için süzül­dü) yerine "takadda el bazii" denilmesi gibi illet harfine dönüştü­rülerek "dessâ" olmuştur. "Dess" ve "dissisa", bir şeyi, bir şeyin altına gömüp gizlemek ve toprağa gömmek demektir. Türkçe'deki desise tabirinin aslı "dissisa" mastarıdır. Desis, hiçbir ilaç ile giderilemeyen koltuk altı kokusuna (vücud kokusuna), casusa ve küle gömülüp kebap ol­muş ete de denir. "Dessas" da bir çeşit pis/habis bir yılana denir. İşte tedsis ve tedsiye bu ma­nalarla ilgili olarak bir şeyi iyice gömmek ve hile yapmak, bir şeyi hile ile bozup fenalaştırmak ve iyice örtüp gizlemek, gömmek manalarını ifade eder.


16.02.2009 tarihinden beri 2516 defa okundu. Son takip: 18.11.2024 - 08:17