Tertîl
Tertîl[179], bir şeyi güzel, tensik (bir düzen içinde) ve tertîb ile kusursuz olarak açık açık hakkını ifa ederek tebyin eylemektir/açıklamaktır. Aralarında çok değil biraz açıklık bulunmakla beraber gayet güzel bir nizamda görünen parlak ön dişleri, "sağre rettil" tabir ederler. Sözü tane tane, yavaş yavaş, mühlet ile ve güzel bir şekilde bir araya getirerek, beyan ile söylemeye de "terrili kelam" derler. Kur'ân'ın tertili de, böyle her harfinin, edasının, nazmının, manasının hakkını doyura doyura vererek okunmasıdır. Kur'ân'ın tertil ve teganni ile okunması ise ancak, bir kelimenin, bir kelamın manasını ruha duyurmağa hizmet etmesi itibariyledir. Salt nağme ve kuru bir teganni amaçlanmamaktadır. Teganni ancak bu şekilde ruhanî bir kıymet alabilir. Ehl-i fısk hep şehvanî mevzularla cismanî heyecan aradığı için, manayı öldürerek, sadece kulağa hoş gelen kuru nağmelerle cismanî tesir arar. Bu ise ruhanî şuuru terbiye değil, ifna eder. [180]
16.02.2009 tarihinden beri 2702 defa okundu. Son takip: 18.11.2024 - 08:16